Makalede Yer Alan Konular
Skolyoz Egzersizleri Ve Schroth Metodu: Omurga Eğriliğini Düzeltmenin Yolları
Skolyoz, omurganın sağa ve sola doğru eğrilmesi durumudur. Bu yazıda, skolyoz egzersizleri ve Schroth metodu nedir, nasıl uygulanır, faydaları nelerdir gibi soruların cevaplarını bulacaksınız.
Skolyoz, özellikle ergenlik döneminde ortaya çıkan ve tüm yaşlarda görülebilen bir omurga eğriliği hastalığıdır. Skolyozun ilerlemesi, omurganın ve göğüs kafesinin şeklini bozarak, solunum, dolaşım, sindirim gibi hayati fonksiyonlara zarar verebilir. Skolyozun tedavisinde cerrahi olmayan yöntemlerden biri de skolyoz egzersizleri ve Schroth metodu olarak bilinir. Bu yöntem, omurgayı 3 boyutlu olarak düzeltmeyi, duruş bozukluğunu gidermeyi ve vücut farkındalığını artırmayı amaçlar.
Skolyoz Nedir?
Skolyoz, omurganın sağa ve sola doğru olan ve röntgende 10 dereceden daha fazla olduğu ölçülüp saptanan eğrilikleridir. Normal bir omurga, vücuda arkadan bakıldığında düz görünmektedir; yandan bakıldığında ise omurganın doğal eğrileri (bel çukuru, sırt kamburu, boyun çukuru) gözükmektedir. Skolyozda ise sırtın ortasında düz bir çizgi yerine bazen “C” veya “S” harfi şeklinde görünen eğriler meydana gelir. Bu tip eğrilikler skolyozun belirtileridir ve birçok çocuk ve ergeni etkileyen yaygın bir durumdur. Skolyozun nedenleri tam olarak bilinmemektedir, ancak genetik, hormonal, nöromüsküler, metabolik, travmatik, enfeksiyöz, tümöral gibi faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.
Skolyozun tanısı, fizik muayene ve röntgen ile konulur. Fizik muayenede, doktor Adams öne eğilme testi adı verilen bir yöntemle, sırtın bir tarafındaki kürek kemiğinin diğerinden daha yüksek olması, omuzun birinin diğerinden yüksek veya düşük durması, bel bölgesinde bir taraf düz dururken; diğer tarafta eğriliğe bağlı, ciltte katlanmalar olması, bel bölgesinde tek taraflı yükseklik ve çukurluk oluşması gibi belirtileri gözlemleyebilir. Röntgende ise, omurganın eğrilik derecesi (Cobb açısı) ölçülür. Eğrilik derecesi 10-25 arasında ise hafif, 25-40 arasında ise orta, 40 ve üzerinde ise ileri derecede skolyoz olarak kabul edilir.
Skolyoz Egzersizleri Ve Schroth Metodu Nedir?
Skolyoz egzersizleri, skolyozun ilerlemesini durdurmak, omurganın eğrilik derecesini azaltmak, duruş bozukluğunu düzeltmek, kas gücünü artırmak, ağrıyı azaltmak, solunum kapasitesini iyileştirmek ve yaşam kalitesini yükseltmek için yapılan özel hareketlerdir. Bu egzersizler, fizyoterapist eşliğinde ve kişiye özel olarak planlanmalıdır. Egzersizler, skolyozun tipine, derecesine, lokalizasyonuna, ilerleme potansiyeline, hastanın yaşı, cinsiyeti, korse kullanımı, cerrahi durumu gibi faktörlere göre değişiklik gösterebilir.
Egzersizler arasında en yaygın ve etkili olanlardan biri de Schroth metodu olarak bilinir. Schroth metodu, kendi omurgasında da skolyoz bulunan Katherina Schroth tarafından 1920’li yıllarda Almanya’da geliştirilmiş ve günümüze kadar gelişerek gelmiş bir tedavi yaklaşımıdır. Schroth metodu, omurgayı 3 boyutlu olarak düzeltmeyi, duruş bozukluğunu gidermeyi ve vücut farkındalığını artırmayı amaçlar. Schroth metodu, aşağıdaki unsurları içerir:
- Pirinç yastıkları, sopalar, kemerler gibi çeşitli eksternal materyaller kullanılarak yapılan pozisyonlamalar ve postüral düzeltmeler
- 3 boyutlu düzeltici nefes teknikleri
- 3 boyutlu egzersizler
- Özel mobilizasyon teknikleri
- Ev egzersiz programları
Schroth metodunda kullanılan özel solunum teknikleri ile eğrilikten etkilenip diğer tarafa kıyasla daha az kapasite ile çalışan akciğeri eski fonksiyonuna döndürmek amaçlanır. Kapasitesi azalmış akciğeri, sönmüş bir balon gibi düşünecek olursak tekrar içine hava dolması eğriliğin olduğu bölgeyi destekleyecektir, bu da tedavideki amaçlarımızdan biridir. Schroth egzersizleri ile kişiye vücut farkındalığı kazandırılarak, bedenin unuttuğu doğru pozisyonlar hatırlatılmaya çalışılır. Bunun için belli bir pozisyonda durmak ve ilerleyen zamanlarda bu pozisyonda egzersizler yapmak izlenecek adımlardır.
Schroth Metodu Nasıl Uygulanır?
Schroth metodu, sertifikalı bir fizyoterapist tarafından, bireysel veya grup halinde, klinik veya ev ortamında uygulanabilir. Schroth metodu, skolyozun tipine, derecesine, lokalizasyonuna, ilerleme potansiyeline, hastanın yaşı, cinsiyeti, korse kullanımı, cerrahi durumu gibi faktörlere göre kişiye özel olarak planlanır. Schroth metodu, aşağıdaki adımları takip eder:
- Hastanın fizik muayenesi, röntgen değerlendirmesi, postüral analizi, solunum fonksiyon testi, ağrı değerlendirmesi, yaşam kalitesi anketi gibi gerekli değerlendirmeler yapılır.
- Hastanın skolyoz tipine göre uygun Schroth egzersizleri seçilir. Schroth egzersizleri, 3 boyutlu olarak omurganın eğriliğini düzeltmeyi hedefler. Bu nedenle, her skolyoz tipi için farklı egzersizler vardır. Schroth egzersizleri, 3 ana gruba ayrılır: 3 kavisli C tipi, 4 kavisli S tipi ve 4 kavisli S tipi tersi.
- Hastaya uygun pozisyonlama, postüral düzeltme, solunum tekniği, egzersiz ve mobilizasyon öğretilir. Hastaya, omurgasının eğriliğini düzeltmek için hangi kasları aktive etmesi, hangi kasları gevşetmesi gerektiği anlatılır. Hastaya, eğriliğin olduğu bölgeye solunumla hava göndererek, o bölgeyi genişletmesi ve düzeltmesi öğretilir. Hastaya, eğriliğin karşı tarafındaki bölgeyi ise solunumla boşaltarak, o bölgeyi daraltması ve düzeltmesi öğretilir.
- Hastaya, omurgasının eğriliğine uygun olarak, pirinç yastıkları, sopalar, kemerler gibi çeşitli materyaller kullanarak, kendisine uygun pozisyonlarda durması ve egzersiz yapması öğretilir. Hastaya, omurgasının eğriliğini düzeltmek için, omurgayı hareket ettiren kasları, eklemleri ve bağ dokularını gevşetmek ve esnetmek için özel mobilizasyon teknikleri uygulanır.
- Hastanın ilerlemesi takip edilir. Hastanın egzersizleri doğru yapması, solunum tekniğini öğrenmesi, postüral düzeltmeyi sağlaması, ağrısının azalması, solunum kapasitesinin artması, yaşam kalitesinin yükselmesi gibi kriterlerle hastanın ilerlemesi değerlendirilir. Hastanın eğrilik derecesi, röntgen ile periyodik olarak ölçülür. Hastanın egzersiz programı, ilerlemesine göre güncellenir.
- Hastaya ev egzersiz programı verilir. Hastaya, Schroth metodu ile ilgili bilgiler, egzersizler, solunum teknikleri, postüral düzeltmeler, pozisyonlamalar, mobilizasyonlar içeren bir ev egzersiz programı verilir. Hastaya, ev egzersiz programını düzenli olarak yapması, korse kullanması gerekiyorsa korse kullanımına devam etmesi, cerrahi gerekiyorsa cerrahiye hazırlanması, kontrollerini aksatmaması, yaşam tarzı değişiklikleri yapması gibi tavsiyelerde bulunulur.
Schroth Metodu Faydaları Nelerdir?
Schroth metodu, skolyozun tedavisinde cerrahi olmayan bir yöntemdir. Schroth metodu, skolyozun ilerlemesini durdurmak, omurganın eğrilik derecesini azaltmak, duruş bozukluğunu düzeltmek, kas gücünü artırmak, ağrıyı azaltmak, solunum kapasitesini iyileştirmek ve yaşam kalitesini yükseltmek gibi birçok fayda sağlar. Schroth metodu, aşağıdaki faydaları sunar:
- Schroth metodu, omurganın eğriliğini 3 boyutlu olarak düzeltmeyi hedefler. Bu sayede, omurganın ve göğüs kafesinin şekli iyileşir, omurganın dönmesi azalır, omurganın eğriliğine bağlı olarak oluşan kozmetik sorunlar giderilir.
- Schroth metodu, omurganın eğriliğine uygun olarak yapılan solunum teknikleri ile solunum fonksiyonunu artırır. Bu sayede, akciğer kapasitesi ve oksijen alımı artar, solunum sıkıntısı ve yorgunluk azalır, solunum sistemi hastalıklarına karşı koruma sağlanır.
- Schroth metodu, omurganın eğriliğine uygun olarak yapılan egzersizler ile kas gücü ve esnekliği artırır. Bu sayede, omurgayı destekleyen kaslar kuvvetlenir, omurganın stabilitesi sağlanır, ağrı ve spazm azalır, omurganın hareket açıklığı artar, omurganın ilerlemesini önleyen bir korse etkisi yaratılır.
- Schroth metodu, omurganın eğriliğine uygun olarak yapılan postüral düzeltmeler ile duruş bozukluğunu giderir. Bu sayede, omurganın doğal eğrileri korunur, omurganın yük dağılımı dengelenir, omurganın aşırı yıpranması ve dejenerasyonu önlenir, omurganın sağlıklı bir şekilde yaşlanması sağlanır.
- Schroth metodu, omurganın eğriliğine uygun olarak yapılan mobilizasyonlar ile omurgayı hareket ettiren kasları, eklemleri ve bağ dokularını gevşetir ve esnetir. Bu sayede, omurganın eğriliğine bağlı olarak oluşan gerginlik, sertlik, kısıtlılık gibi sorunlar giderilir, omurganın rahatlaması ve gevşemesi sağlanır, omurganın eğriliğini düzeltmeye yardımcı olur.
- Schroth metodu, hastaya vücut farkındalığı kazandırır. Bu sayede, hasta omurgasının eğriliğini tanır, omurgasını nasıl düzelteceğini bilir, omurgasını nasıl koruyacağını öğrenir, omurgasına zarar verecek alışkanlıklardan kaçınır, omurgasına iyi gelecek yaşam tarzı değişiklikleri yapar, omurgasının sağlığını korur.
Sıkça Sorulan Sorular
Skolyoz egzersizleri ve Schroth metodu kimlere uygulanabilir?
Her yaş grubundan, her eğrilik derecesinden, her skolyoz tipinden hastalara uygulanabilir. Bu metod skolyozun ilerlemesini durdurmak, omurganın eğrilik derecesini azaltmak, duruş bozukluğunu düzeltmek, kas gücünü artırmak, ağrıyı azaltmak, solunum kapasitesini iyileştirmek ve yaşam kalitesini yükseltmek için etkili bir yöntemdir. Egzersizler ve metod, korse kullanımı gereken hastalarda korse tedavisine destek olur, cerrahi gereken hastalarda cerrahiye hazırlık sağlar, cerrahi sonrası hastalarda ise iyileşme sürecini hızlandırır.
Skolyoz egzersizleri ve Schroth metodu nasıl yapılır?
Sertifikalı bir fizyoterapist tarafından, bireysel veya grup halinde, klinik veya ev ortamında yapılabilir. Hastanın skolyoz tipine, derecesine, lokalizasyonuna, ilerleme potansiyeline, yaşı, cinsiyeti, korse kullanımı, cerrahi durumu gibi faktörlere göre kişiye özel olarak planlanır. Pozisyonlama, postüral düzeltme, solunum tekniği, egzersiz ve mobilizasyon gibi unsurları içerir. Tedavi metodu, hastanın ilerlemesine göre güncellenir ve hastaya ev egzersiz programı verilir.
Skolyoz egzersizleri ve Schroth metodu ne kadar sürer?
- Hastanın skolyoz tipine, derecesine, lokalizasyonuna, ilerleme potansiyeline, yaşı, cinsiyeti, korse kullanımı, cerrahi durumu ve fiziksel kapasitesine göre kişiye özel olarak planlanır.
- Egzersizlerin süresi ve sıklığı, hastanın durumuna ve tedavi hedeflerine bağlı olarak değişir. Genellikle, egzersizler haftada 2-3 kez, seans başına 45-60 dakika olarak uygulanır.
- Egzersizlerin etkinliği, hastanın düzenli ve doğru bir şekilde yapması, evde devam ettirmesi ve doktorunun önerilerine uyması ile artar.
- Egzersizlerin yanı sıra, hastanın günlük hayatında da duruşunu düzeltmeye, omurgasını desteklemeye ve asimetriyi azaltmaya yönelik alışkanlıklar edinmesi gerekir.
- Schroth metodu, skolyozun ilerlemesini durdurmak, eğriliği azaltmak, ağrıyı hafifletmek, solunum fonksiyonlarını iyileştirmek, vücut farkındalığını artırmak ve yaşam kalitesini yükseltmek gibi pek çok fayda sağlayabilir.
- Schroth metodu, skolyozun cerrahi dışı tedavisinde en yaygın ve etkili yöntemlerden biridir. Ancak, her hastaya uygun olmayabilir. Bu nedenle, skolyoz tedavisi için mutlaka uzman bir doktora danışılmalı ve onun yönlendirmesi ile fizyoterapist tarafından uygulanmalıdır.
Skolyoz egzersizleri ve Schroth metodu tehlikeli midir?
Skolyozun tedavisinde cerrahi olmayan bir yöntemdir. Bu yöntem, omurganın eğriliğini 3 boyutlu olarak düzeltmeyi, duruş bozukluğunu gidermeyi, solunum fonksiyonlarını iyileştirmeyi, ağrıyı azaltmayı ve yaşam kalitesini artırmayı amaçlar. Sertifikalı bir fizyoterapist tarafından, bireysel veya grup halinde, klinik veya ev ortamında uygulanabilir. Hastanın skolyoz tipine, derecesine, lokalizasyonuna, ilerleme potansiyeline, yaşı, cinsiyeti, korse kullanımı, cerrahi durumu gibi faktörlere göre kişiye özel olarak planlanır.
Herhangi bir tehlike veya yan etki oluşturmaz. Ancak, her hastaya uygun olmayabilir. Bu nedenle, skolyoz tedavisi için mutlaka uzman bir doktora danışılmalı ve onun yönlendirmesi ile fizyoterapist tarafından uygulanmalıdır. Hastanın düzenli ve doğru bir şekilde yapması, evde devam ettirmesi ve doktorunun önerilerine uyması ile etkinliği artar. Skolyozun ilerlemesini durdurmak, eğriliği azaltmak, ağrıyı hafifletmek, solunum fonksiyonlarını iyileştirmek, vücut farkındalığını artırmak ve yaşam kalitesini yükseltmek gibi pek çok fayda sağlayabilir.
Sonuç
Skolyoz, omurganın sağa ve sola doğru eğrilmesi durumudur. Skolyozun ilerlemesi, omurganın ve göğüs kafesinin şeklini bozarak, solunum, dolaşım, sindirim gibi hayati fonksiyonlara zarar verebilir. Skolyozun tedavisinde cerrahi olmayan yöntemlerden biri de skolyoz egzersizleri ve Schroth metodu olarak bilinir. Bu yöntem, omurgayı 3 boyutlu olarak düzeltmeyi, duruş bozukluğunu gidermeyi ve vücut farkındalığını artırmayı amaçlar. Her yaş grubundan, her eğrilik derecesinden, her skolyoz tipinden hastalara uygulanabilir.
Sertifikalı bir fizyoterapist tarafından, bireysel veya grup halinde, klinik veya ev ortamında yapılabilir. Hastanın skolyoz tipine, derecesine, lokalizasyonuna, ilerleme potansiyeline, yaşı, cinsiyeti, korse kullanımı, cerrahi durumu gibi faktörlere göre kişiye özel olarak planlanır. Skolyozun ilerlemesini durdurmak, omurganın eğrilik derecesini azaltmak, duruş bozukluğunu düzeltmek, kas gücünü artırmak, ağrıyı azaltmak, solunum kapasitesini iyileştirmek ve yaşam kalitesini yükseltmek gibi birçok fayda sağlar.
Skolyozun cerrahi dışı tedavisinde en yaygın ve etkili yöntemlerden biridir. Ancak, her hastaya uygun olmayabilir. Bu nedenle, skolyoz tedavisi için mutlaka uzman bir doktora danışılmalı ve onun yönlendirmesi ile fizyoterapist tarafından uygulanmalıdır. Hastanın düzenli ve doğru bir şekilde yapması, evde devam ettirmesi ve doktorunun önerilerine uyması ile etkinliği artar.
Hastaya vücut farkındalığı kazandırır. Bu sayede, hasta omurgasının eğriliğini tanır, omurgasını nasıl düzelteceğini bilir, omurgasını nasıl koruyacağını öğrenir, omurgasına zarar verecek alışkanlıklardan kaçınır, omurgasına iyi gelecek yaşam tarzı değişiklikleri yapar, omurgasının sağlığını korur.
